Bienvenu
De collectie van de Bollandisten in KBR
Op dit moment wordt deze verzameling extra gevaloriseerd door een catalogiserings- en digitaliseringsproject gefinancierd door het Fonds Manoël de la Serna van de Koning Boudewijnstichting.
Meer dan hagiografie alleen
De 528 handschriften die aan de Bollandisten hebben toebehoord en op de afdeling Handschriften bewaard worden omvatten 4 hoofdonderdelen:
1. De Collectanea Bollandiana |
|
- 127 archiefdelen met de titel Collectanea Bollandiana, bestaande uit handgeschreven kopieën, brieven, stukken uit gedrukte boeken, prenten en tekeningen, voornamelijk uit de 17de en 18de eeuw. De Collectanea Bollandiana worden ondergedeeld in 2 groepen: - Een groep van 48 volumes bevat de documenten die dienden voor de uitgave van de heiligenlevens in de Acta Sanctorum (uitgegeven door de Bollandisten vanaf 1643) te beginnen met 16 oktober tot aan het eind van het jaar (ms. 8911-12 à ms. 8990-91, zie ook de catalogus van Joseph Van den Gheyn) |
|
Ontdek deze 48 volumes hier: | |
- Andere volumes van de Collectanea Bollandiana groeperen teksten rond eenzelfde teksten rond eenzelfde plaats of thema ; weer andere zijn varia en bevatten uiteenlopende documenten zonder duidelijk verband. | |
Ontdek deze 79 volumes hier: | |
2. Middeleeuwse volumes |
|
- Ruim 200 middeleeuwse handschriften van de 7de tot en met de 15de eeuw. Sommige hiervan zijn heel bijzonder: - Het oudste handschrift dat in België bewaard wordt (ca. 675 (ms. 9850-52)) - Diverse autografen van Thomas a Kempis waaronder De imitatione Christi (ms. 5855-61) en Meditationes (ms. 4585-87) - Handschriften van klassieke auteurs als Seneca en Cicero (ms. 9581-95) of Apuleius (ms. 10054-56 en ms. 3920-23) - Een rijk verlucht handschrift van de Leges palatinae van Mallorca uit de 14de eeuw (ms. 9169) - Een volume dat tal van zeldzame of zelfs unieke teksten bevat, zoals het Carmen de Hastingae proelio (gedicht over de slag bij Hastings, 1066) of de Vergilius orator an poeta van de 2de-eeuwse romeinse historicus en dichter Florus (ms. 10615-729) |
|
Enkele van deze exemplaren zijn al gedigitaliseerd in het kader van het project Europeana Regia. | |
Ontdek deze volumes hier: | |
3. Moderne handschriften |
|
De verzameling omvat verder moderne handschriften uit de 16de tot 18de eeuw met betrekking tot de profane en religieuze geschiedenis van Europa of het religieuze domein als zodanig. Het merendeel van deze teksten is in het Latijn, maar er zijn ook stukken bij in het Grieks, het Spaans, het Italiaans enz. De Bollandisten interesseerden zich niet alleen voor heiligenlevens. Hun verzameling omvat ook: - Stukken met betrekking tot de geschiedenis van de stad Antwerpen, waar ze gevestigd waren (ms. 7918 tot ms. 7924-27 en ms. 7563-67) - Een notitieboek met de tekst van opschriften op monumenten in Rome door Philips van Winghe (ms. 17872-73) - Een notitieboek van Tarragona door Antoine Povillon (ms. 3821) - Boeken over de zuilen en obelisken in Rome (bijvoorbeeld ms. 8463-4) Andere stukken horen tot het domein van de exacte wetenschappen zoals een 16de-eeuwse editie van de Romeinse geograaf Pomponius Mela (ms. 8492) of een bundel over de Romeinse aquaducten (ms. 8526-28) |
|
4 . Gedrukte boeken |
|
Aan deze drie categorieën kunnen nog een dertig gedrukte boeken toegevoegd worden, afkomstig uit het fonds van de Stad Brussel, uit de 16de tot de 17de eeuw, bewaard op de afdeling Oude en kostbare drukwerken. | |
Toegang tot de catalogusbeschrijvingen en de gedigitaliseerde documenten
De lezer heeft toegang tot de bibliografische notities via de online-catalogus. Deze catalogus biedt de mogelijkheid gedetailleerde zoekopdrachten uit te voeren:
- op de herkomst (eigenaar(s) van het originele document, medewerkers die de stukken naar de Bollandisten hebben gestuurd, bewaarplaatsen van het origineel, enz.)
- via de naam van de heilige (zoekopdracht via de uniforme titel).
Hierdoor is het tegelijk mogelijk een idee te krijgen van het intellectuele netwerk in de 17de en 18de eeuw, van de manier waarop de kennisoverdracht destijds plaatshad en van privé- en institutionele bibliotheken (beroemd of minder bekend) van deze periode.
Ontdek de volledige collectie van de Bollandisten in KBR hier:
Voor bestellingen van reproducties gebruikt u best de online-catalogus.
Selectieve bibliografie en nuttige websites
- N. Roland en M. Verweij, « Entre trésors et archives, la collection des Bollandistes à la Bibliothèque royale de Belgique », In Monte Artium : Journal of the Royal Library of Belgium, 11 (2018), p. 65-92 (in open access)
- De Rosweyde aux Acta Sanctorum. La recherche hagiographique des Bollandistes à travers quatre siècles. Actes du Colloque international (Bruxelles, 5 octobre 2007), R. Godding, B. Joassart, X. Lequeux en F. De Vriendt (éd.), Bruxelles, Société des Bollandistes, 2009 (zie over de collectie in de KBR met name de artikelen van F. Dolbeau en B. Op de Beeck)
- Bollandistes, Saints et Légendes. Quatre siècles de recherches, R. Godding, B. Joassart en X. Lequeux (éd.), Bruxelles, Société des Bollandistes, 2007
- B. Joassart, Les Bollandistes. Un regard critique sur la sainteté du XVIIe siècle à nos jours, Namur-Paris, Éditions jésuites, 2017
- Website van de Bollandisten en hun Facebook-pagina
- Database van de Acta Sanctorum
- Database van BHLms (Bibliotheca Hagiographica Latina manuscripta)